خانواده برای رشد و تکامل مناسب کودک چه ویژگی هایی بایستی داشته باشد؟
فرزندان ما مسیر طولانی رشد و تکامل خود را عمدتاً در بستری به نام خانواده طی می کنند. اگر می خواهیم فرزندان مان حس امنیت و اعتماد به نفس داشته باشند، مهارت های زندگی فردی و اجتماعی را کسب کنند، قوانین و محدویت های تربیتی که برایشان وضع می شود را بپذیرند، قدرت کافی برای تحمل ناکامی ها داشته باشند، توانایی کافی برای کنترل هیجانات و خشم و پرخاشگری خود را داشته باشند و بتوانند در درازمدت به پیشرفت متناسب با سعی و تلاش و استعداد خود برسند فراهم آوردن شرایط زیر در خانواده ضروریست:
۱- برآوردن منظم نیازهای غذایی، پوشاک، سرپناه، تفریحی و مراقبت های پزشکی
۲- فراهم آوردن یک محیط گرم عاطفی با تاکید همزمان بر دوست داشتن بدون قید و شرط کودک و الزام او به برآوردن انتظارات و رعایت محدودیت های انضباطی و تربیتی (این وظیفه توست که به قوانین و مقررات خانواده احترام بگذاری و اگر سرپیچی کنی عواقب آن را خواهی دید هر چند که تو را همیشه و همه جا دوست داریم چون فرزند ما هستی)
۳- تداوم و ثبات در اجرای نقش های مراقبتی و تربیتی والدین (نه اینگونه که امروز به شیوه ای برخورد شود و روز دیگر شیوه ای دیگر، یا در یک مکان نسبت به رفتار کودک و قوانین مان حساس باشیم و در جای دیگر بی تفاوت)
۴- هماهنگی و همکاری بین والدین در اجرای نقش های مراقبتی و تربیتی (هر یک از والدین ساز خود را نزنند، چرا که کودک به ویژه در سنین پایین دچار سردرگمی می شود و کم کم یاد می گیرد در این شرایط ناهماهنگ راه های زیاد برای فرار از قوانین و مقرارت خانواده وجود دارد)
۵- همه اعضای خانواده به یکدیگر احترام بگذارند و نسبت به یکدیگر برخوردهای خشن (کلامی یا فیزیکی) نداشته باشند.
۶- به حداقل رساندن استرس ها و نگرانی های شدید در خانواده مثلا درمان والدین دچار اعتیاد یا بیماری های شدید جسمی یا روان پزشکی (افسردگی، اضطراب)
۷- والدین و خانواده باید از حمایت کافی دوستان و بستگان و سیستم های حمایتی محلی و اجتماعی برخوردار باشد. والدین بایستی این شبکه های اجتماعی را شناسایی کنند و ارتباط خود را با آنها حفظ کنند.
۸- محیط خانواده بایستی یک محیط غنی برای رشد شناختی، هوشی، هیجانی، کلامی و حرکتی کودک باشد. باید فرصت های مناسب جهت رشد و تقویت معیارهای اخلاقی در کودک فراهم شود. (مثلا از طریق الگو سازی رفتار مناسب والدین برای کودک)
۹- محیط خانواده بایستی شرایط مناسبی برای ارتباط و تعامل موثر و سازنده افراد با یکدیگر داشته باشد. افراد باید برای یکدیگر وقت بگذارند و فرصت های حضور در کنار هم را غنیمت بشمارند (وقت صرف غذا، انجام تفریح جمعی، بحث و تبادل نظر در خصوص موضوعات مورد علاقه). از به کارگیری و تمرین مهارت موثر حل مسئله در فضای خانواده و در حضور کودکان غافل نشوید.
۱۰- خانواده بایستی با پرورش مهارت های اجتماعی در کودک زمینه حضور امن وی در جامعه به عنوان یک فرد با توانایی تعامل اجتماعی موثر با دیگران، توانایی همکاری و مشارکت جمعی و احساس مسؤلیت اجتماعی را فراهم کند.
فرزندان ما مسیر طولانی رشد و تکامل خود را عمدتاً در بستری به نام خانواده طی می کنند. اگر می خواهیم فرزندان مان حس امنیت و اعتماد به نفس داشته باشند، مهارت های زندگی فردی و اجتماعی را کسب کنند، قوانین و محدویت های تربیتی که برایشان وضع می شود را بپذیرند، قدرت کافی برای تحمل ناکامی ها داشته باشند، توانایی کافی برای کنترل هیجانات و خشم و پرخاشگری خود را داشته باشند و بتوانند در درازمدت به پیشرفت متناسب با سعی و تلاش و استعداد خود برسند فراهم آوردن شرایط زیر در خانواده ضروریست:
۱- برآوردن منظم نیازهای غذایی، پوشاک، سرپناه، تفریحی و مراقبت های پزشکی۲- فراهم آوردن یک محیط گرم عاطفی با تاکید همزمان بر دوست داشتن بدون قید و شرط کودک و الزام او به برآوردن انتظارات و رعایت محدودیت های انضباطی و تربیتی (این وظیفه توست که به قوانین و مقررات خانواده احترام بگذاری و اگر سرپیچی کنی عواقب آن را خواهی دید هر چند که تو را همیشه و همه جا دوست داریم چون فرزند ما هستی)
۳- تداوم و ثبات در اجرای نقش های مراقبتی و تربیتی والدین (نه اینگونه که امروز به شیوه ای برخورد شود و روز دیگر شیوه ای دیگر، یا در یک مکان نسبت به رفتار کودک و قوانین مان حساس باشیم و در جای دیگر بی تفاوت)
۴- هماهنگی و همکاری بین والدین در اجرای نقش های مراقبتی و تربیتی (هر یک از والدین ساز خود را نزنند، چرا که کودک به ویژه در سنین پایین دچار سردرگمی می شود و کم کم یاد می گیرد در این شرایط ناهماهنگ راه های زیاد برای فرار از قوانین و مقرارت خانواده وجود دارد)
۵- همه اعضای خانواده به یکدیگر احترام بگذارند و نسبت به یکدیگر برخوردهای خشن (کلامی یا فیزیکی) نداشته باشند.
۶- به حداقل رساندن استرس ها و نگرانی های شدید در خانواده مثلا درمان والدین دچار اعتیاد یا بیماری های شدید جسمی یا روان پزشکی (افسردگی، اضطراب)
۷- والدین و خانواده باید از حمایت کافی دوستان و بستگان و سیستم های حمایتی محلی و اجتماعی برخوردار باشد. والدین بایستی این شبکه های اجتماعی را شناسایی کنند و ارتباط خود را با آنها حفظ کنند.
۸- محیط خانواده بایستی یک محیط غنی برای رشد شناختی، هوشی، هیجانی، کلامی و حرکتی کودک باشد. باید فرصت های مناسب جهت رشد و تقویت معیارهای اخلاقی در کودک فراهم شود. (مثلا از طریق الگو سازی رفتار مناسب والدین برای کودک)
۹- محیط خانواده بایستی شرایط مناسبی برای ارتباط و تعامل موثر و سازنده افراد با یکدیگر داشته باشد. افراد باید برای یکدیگر وقت بگذارند و فرصت های حضور در کنار هم را غنیمت بشمارند (وقت صرف غذا، انجام تفریح جمعی، بحث و تبادل نظر در خصوص موضوعات مورد علاقه). از به کارگیری و تمرین مهارت موثر حل مسئله در فضای خانواده و در حضور کودکان غافل نشوید.
۱۰- خانواده بایستی با پرورش مهارت های اجتماعی در کودک زمینه حضور امن وی در جامعه به عنوان یک فرد با توانایی تعامل اجتماعی موثر با دیگران، توانایی همکاری و مشارکت جمعی و احساس مسؤلیت اجتماعی را فراهم کند.
