دوره کودکی برای فرزندان دوره اتصال به خانواده و تبعیت از جمع خانواده و افراد تاثیرگذار در آن است. هر چه کودک به سمت نوجوانی می رود تمایل به استقلال عمل بیشتری پیدا می کند و به تدریج به جای الگو قرار دادن خانواده و افراد آن، جمع دوستان خود را الگوی فکری و رفتاری خود قرار می دهد و به تدریج شروع به مخالفت یا مقاومت نسبت به ایده هایی که قبلا در خانواده کسب شده می کند.
در این وضعیت نوجوان می تواند کاملا تحت تاثیر رفتار یا ایده های جمع همسالان خود قرار بگیرید و یا حتی برای آنکه از گروه همسالان ترد نشود مجبور به اطلاعات و هم رنگ جماعت شدن با گروه همسالان خود می شود. این جاست که بسیاری از رفتارها یا علایق نوجوان از جمله نوع پوشش، نوع آرایش، نوع اصلاح و آرایش مو نوع موسیقی مورد علاقه، تتو یا پیرسنگ کردن، رفتارهای آسیب رسان به خود، نوع کلام و واژگان به کار رفته در گفتار و… از جمع تقلید می شود. مشکل از جایی حادتر می شود که نوجوان تحت تاثیر گروه همسالان مجبور به انجام رفتارهای غیر قانونی و غیر اخلاقی مثل اجبار برای مصرف دخانیات، مواد، الکل یا رابطه جنسی می شود.
اما به عنوان والدین بهترین کار کدام است؟
۱- جمع گرایی و تاثیر پذیرفتن از آن بخشی از روند رشد اجتماعی نوجوان است. نمی توان از نوجوان خواست از اجتماع دوری کند.
۲- همواره ارتباط کارآمد و موثر خود را با نوجوان حفظ کنید. بدیهی است ارتباط خوب و مفید با نوجوان یک شبه بدست نمی آید بلکه لازم است از دوران کودکی این ارتباط شکل گرفته باشد.
۳- در نظر داشته باشید که نوجوان شما دیگر کودک سابق نیست. نیاز به استقلال تحت نظارت شما دارد، شنیدن نوجوان در یک محیط گرم همدلانه بدون قضاوت و سرزنش و تحقیر و تمسخر بسیار مهم است. بنابر این لازم است یک بازنگری و الگوی جدیدی در ارتباط خود با کودک دیروز و نوجوان امروز داشته باشید
۴- او و دوستانش را تمسخر یا تحقیر نکنید. با این کار مقاومت او برای شنیدن و ارتباط با شما کاهش می یابد.
۵- از دوران کودکی “نه گفتن” به درخواست های غیر معمول و غیر اخلاقی را با وی تمرین کنید و به صورت عملی هم در این زمینه برای وی الگو باشید.
۶- از اواخر دوران کودکی چارچوب و کدهای اخلاقی را به صورت غیر مستقیم و طی سناریوهای ساختگی با او کار و تمرین کنید و تعهد و پایبندی به آنها را ارزشمند و دارای بار مثبت قلمداد کنید.
۷- در نظر داشته باشید گاهی نوجوان در گروه های سالمی قرار می گیرد و فشار همسالان در این گروه ها به رشد مثبت و سازنده نوجوان منجر می شود. لذا انتخاب محیط زندگی، مدرسه و اجتماعی که نوجوان در آن است شانس قرار گرفتن در این نوع از گزوه همسالان را افزایش می دهد.
۸- در نهایت در صورتی که در این دوران امکان مدیریت کردن شرایط را ندارید جهت ارزیابی دقیق تر از روان پزشک کودک و نوجوان کمک بگیرید.
